ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

Η Ευαγγελίστρια του Φρε (1)

«Δεν έχω παιδί μου τίποτα άλλο να σου χαρίσω ούτε και χρειάζεσαι. Σαν έχεις την εικόνα την Αγία δική σου, όλη η ζωή σου θα πάει καλά. Η δύναμή της είναι μεγάλη». Αυτά είπε, γράφει ο αξέχαστος Καπετάνιος των κρητικών γραμμάτων Πάρις Κελαϊδής, στο βιβλίο του «Η Ευαγγελίστρια του Φρε», στον αγιορείτη καλόγερο Μακάριο Μπραουδάκη, ο γέροντάς του, Μακάριο τον λέγανε κι αυτόν, λίγο πριν πεθάνει, γύρω στα 1830. Ευλογία μα και βάρος μεγάλο, αφού η εικόνα αυτή, η Αγία Εικόνα της Παναγίας της βρεφοκρατούσας, ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, δώρο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στους Κρήτες που βρέθηκαν να υπερασπίζουν και μετά την άλωσή της τη Βασιλεύουσα απ’ τους Τούρκους, μια απ’ τις έξι (6) εικόνες που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς.
Κάθε βράδυ και για πολλά χρόνια έβλεπε, λέει, ο Μακάριος το ίδιο ζωντανό, επίμονο, άλλοτε παρακλητικό κι άλλοτε επιτακτικό όνειρο. Την Παναγία να του λέει να φέρει την εικόνα της στην Κρήτη, γιατί και άλλοτε είχε μείνει εκεί... Ετσι ξεκινά η ιστορία του κτισίματος της φρεδιανής Παναγίας, όπως παραστατικά και γλαφυρά τη διηγήθηκε τις προάλλες, ο πρώην προϊστάμενος της Α/βάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χανίων, συντ. δάσκαλος Μανόλης Βολουδάκης, στην ομιλία του με θέμα «Αναφορά σε ορθόδοξους δημιουργούς», που έγινε την Κυριακή 16 Οκτωβρίου μετά την αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνού Παπαγιαννάκη και το μνημόσυνο για τον κτήτορα του αρχικού ναού αρχιμανδρίτη Μακάριο Μπραουδάκη και για τον μεταρρυθμιστή του αρχιμανδρίτη Ιωάννη Λαγουμιτζάκη, 150 χρόνια μετά τον θάνατο του πρώτου και 61 χρόνια μετά τον θάνατο του δεύτερου. «Φως Ανέσπερον», για να χρησιμοποιήσω τον τίτλο της επίσης παραστατικής και γλαφυρής, δεύτερης ομιλίας που έγινε απ’ τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Αριστείδη Οικονομόπουλου, η φρεδιανή Παναγία, η Ευαγγελίστρια του Φρε, για όλο τον Αποκόρωνα και όχι μόνο, από τότε που πρωτοκτίστηκε, γύρω στα 1840, μέχρι σήμερα. Φως που δεν δύει ποτέ κι απ’ το οποίο κανείς δεν μπορεί να κρυφτεί...

Η Ευαγγελίστρια του Φρε (2)

«Ταπεινοί», αλλά και ταυτόχρονα λαμπεροί, ήταν τόσο ο κτήτορας όσο και ο μεταρρυθμιστής της φρεδιανής Παναγίας, όπως τους χαρακτήρισε στην ομιλία του ο Αριστείδης Οικονόπουλος, αλλά και όπως τους παρουσίασε στη δική του ομιλία ο Μανόλης Βολουδάκης. Ανθρωποι που τους ενδιέφερε «πώς να πράξωσιν έργον», κατά που γράφει στα «Απομνημονεύματά» του ο Κυριακός Καλλίνικος Κριτοβουλίδης. Ανθρωποι «που ξεκίνησαν με ελάχιστα ή καθόλου οικονομικά κεφάλαια και μέσα, διέθεταν, ωστόσο, πίστη στον στόχο, αποφασιστικότητα και επιμονή».
Ανθρωποι που ενέπνευσαν αισιοδοξία και κινητοποίησαν, κληροδοτώντας το, το «φρεδιανό εμείς». Το φρεδιανό εμείς που λειτούργησε και στην περίπτωση της αγιογράφησης του ναού από τον σπουδαίο Χανιώτη (απ’ τα Πλακάλωνα Κισάμου) αγιογράφο Στυλιανό Καρτάκη. Και βεβαίως πριν από 10 χρόνια με τη δημιουργία ερανικής επιτροπής, υπό την προεδρία του τότε μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου και νυν αρχιεπισκόπου Κρήτης, Ειρηναίου Αθανασιάδη, και με τη συμμετοχή του τότε Δήμου Φρε, για την ανακαίνιση του ναού και αναστήλωση των καμπαναριών. Το είδα ιδίοις όμμασι τούτο το φρεδιανό εμείς συναγμένο επί τω αυτώ, στην εκκλησία της Παρθένας, όπως έλεγε η μάνα μου και συγγνώμη για την προσωπική αναφορά, τη Φρεδιανή Παναγία, την Κυριακή 16 Οκτωβρίου. Ν’ ανάβει κεριά στη μνήμη των ταπεινών, αλλά ταυτόχρονα λαμπερών, δημιουργών της.
Μα και ταυτόχρονα να υπόσχεται «εν ενί στόματι και μία καρδία» ότι θα διαφυλάξει και θα διατηρήσει το σπίτι της, τον ιστορικό και περίλαμπρο ναό της, ως κόρην οφθαλμού...

Εσύ επιλέγεις...

Μια απ’ τις ιστορίες που κυκλοφορούν σε βίντεο στο Διαδίκτυο είναι και «Η ιστορία του Πέπε». Μου την έστειλε, να ’ναι καλά, μια φίλη απ’ τα παλιά, η Γιάννα Μαργαρίτη κι είπα να μοιραστώ ένα απόσπασμά της διά του Τύπου μαζί σας: «Ο Πέπε είναι το είδος του ανθρώπου που ο καθένας θα ήθελε να είναι. Πάντα χαρούμενος είχε πάντα κάτι θετικό να πει.
Οταν κάποιος τον ρωτούσε πώς είναι, πάντα έλεγε: 'Δεν θα μπορούσα να είμαι καλύτερα'. Είχε αλλάξει πολλές φορές δουλειά και αρκετοί από τους συναδέλφους του τον ακολουθούσαν. Ο λόγος που τον ακολουθούσαν ήταν η στάση του. Ηταν γεννημένος ηγέτης. Αν ένας από τους υπαλλήλους είχε μια κακή μέρα, αυτός ήταν πάντα εκεί για να του δείξει τη θετική πλευρά της κατάστασης.
Μια μέρα πήγα να τον δω και τον ρώτησα. Δεν καταλαβαίνω. Δεν μπορεί να είσαι πάντα τόσο σίγουρος. Πώς το κάνεις; Ο Πέπε μου απάντησε: Κάθε πρωί ξυπνάω και λέω στον εαυτό μου: Πέπε, έχεις δύο επιλογές τώρα. Μπορεί να είσαι σε καλή ή σε κακή διάθεση. Διαλέγω να είμαι σε καλή. Κάθε φορά που κάτι πάει στραβά, μπορώ να επιλέξω να το παίξω θύμα ή να μάθω κάτι απ’ την εμπειρία. Διαλέγω να μάθω. Κάθε φορά που έρχεται κάποιος να μου παραπονεθεί, μπορώ να δεχθώ τα παράπονά του ή να του δείξω τη θετική πλευρά της ζωής. Επιλέγω να του δείξω τη θετική πλευρά!
Φυσικά δεν είναι τόσο εύκολο, του είπα. 'Si είναι', δήλωσε ο Πέπε. Τα πάντα στη ζωή είναι θέμα επιλογών. Αν απλοποιήσεις την όλη κατάσταση αυτή συνοψίζεται σε μια επιλογή. Μπορείς να επιλέξεις πώς να αντιδράσεις σε κάθε περίπτωση, μπορείς να επιλέξεις πώς οι άλλοι επηρεάζουν τις διαθέσεις σου, μπορείς να επιλέξεις να είσαι σε καλή ή κακή διάθεση». Σε περίληψη: Εσύ επιλέγεις πώς θα ζήσεις τη ζωή σου.

Χανίώτικα νέα (24.10. 2011)