ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

ΔΗΜ. ΣΧ. ΣΚΙΝΕ - ΦΟΥΡΝΕ

Η Μεγάλη Εβδομάδα στα χωριά μας

Xρώματα και αρώματα ανοιξιάτικα. Βάγια. Ασπρισμένες αυλές. Οι καμπάνες που χτυπούν πένθιμα. Οι γεμάτες εκκλησίες τα βράδια. Τα κουλουράκια της Μεγάλης Τρίτης. Το ευχέλαιο της Μεγάλης Τετάρτης. Τα κόκκινα αυγά της Μεγάλης Πέμπτης. Το στόλισμα του Επτιάφιου με πορτακαλανθούς. Η Ζωή εν Τάφω. Η κατασκευή του Ιούδα. Τα ξύλα του Ιούδα. 'Εθιμα που φανερώνουν θλίψη και πένθος αλλά και έθιμα που δείχνουν χαρά κι ελπίδα'. Οι τελευταίες προετοιμασίες για τη Γιορτή των Γιορτών και το πανηγύρι των πανηγυριών. Ολο το χαροποιό πένθος... Ψηφίδες της Μεγάλης Εβδομάδας. Μια - μια και με τάξη. Απ’ τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου Σκινέ - Φουρνέ. Η Μεγάλη Εβδομάδα στα χωριά τους. Ετσι όπως την παρουσιάζουν με τις εργασίες τους, τα κείμενα και τις ζωγραφιές τους. Να ’ναι καλά ο διευθυντής του Σχολείου τους, φίλος μου απ’ τα παλιά, Γιώργος Ασλάνης, που ανταποκρίθηκε σε σχετικό ατίημά μου. Και βέβαια οι δάσκαλοί τους. Πάνω απ’ όλους και... πρώτα απ’ όλους τα παιδιά (δεν χώρεσαν όλες οι εργασίες τους) θέλω να ευχαριστήσω και να συγχαρώ!

Καλή Μεγαλοβδομάδα και Καλή Ανάσταση σε όλους!

Β.Θ.Κ.

Το Πάσχα στο σπίτι μου γίνεται πολύ ωραίο. Βάφουμε κόκκινα, κίτρινα, μπλε και πράσινα αυγά, τσουγκρίζουμε αυγά, κάνουμε την Ανάσταση τον Επιτάφιο, πηγαίνουμε στην Εκκλησια, ψήνουμε και αρνί. Η μαμά μας κάνει τη μαγειρίτσα που δεν μου αρέσει και πολύ.

Μαίρη Σέμπεβα

Τα πασχαλινά έθιμα και οι παραδόσεις των Χριστιανών δείχνουν τη θρησκευτική λατρεία τους. Μέσα στο Πάσχα υπάρχουν έθιμα που φανερώνουν θλίψη και πένθος αλλά και έθιμα που δείχνουν χαρά και ελπίδα. 

Πριν τη γιορτή του Πάσχα έχουμε μία περίοδο νηστείας 50 ημερών. Η τελευταία εβδομάδα, πριν από τη Κυριακή του Πάσχα είναι η Μεγάλη Εβδομάδα. Το πρωί της Κυριακής των Βαΐων οι άνθρωποι πάνε στην εκκλησία για να πάρουν το σταυρό που είναι φτιαγμένος με βάγια.

Ολη τη Μεγάλη Εβδομάδα οι Χριστιανοί πηγαίνουν στην εκκλησία και παρακολουθούν την Λειτουργία. Την Μεγάλη Τετάρτη στην εκκλησία γίνεται ευχέλαιο. 

Την Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές βάφουν κόκκινα αυγά και ετοιμάζουν τα τσουρέκια. Οι Χριστιανοί πίστευαν πάντα ότι το αυγό είναι η γέννηση της ζωής, γιατί από αυτό βγαίνουν τα πουλιά.

Τα βάφουν κόκκινα, γιατί συμβολίζεται το αίμα του Χριστού που χύθηκε για τους ανθρώπους.

Επίσης κόκκινα είναι και το χρώμα της χαράς. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης μετά που τελειώνουν τα 12 Ευαγγέλια, τα παιδιά στολίζουν τον Επιτάφιο με λουλούδια.

Πολλές φορές οι άνθρωποι περνάνε κάτω από τον επιτάφιο 3 φορές, γιατί το θεωρούν ευλογία. 

Τη Μεγάλη Παρασκευή οι Χριστιανοί πηγαίνουνν στην εκκλησία για να παρακολουθήσουν την Αποκαθήλωση του Χριστού. Ολοι προσκυνάνε τον Επιτάφιο και το βράδυ πηγαίνουν στην Περιφορά του Επιταφίου κρατώντας αναμμένα κεριά.

Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, τα παιδιά της Ενορίας φτιάχνουν τον Ιούδα από παλιά ρούχα, τον κρεμάνε κάπου ψηλά και από κάτω βάζουν πολλά ξύλα για να τον κάψουν. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου είναι η Ανάσταση του Χριστού. Οι Χριστιανοί πηγαίνουν στην εκκλησία και στις 12 τα μεσάνυχτα ο παπάς λέει 'δεύτε λάβετε φως' και όλοι οι άνθρωποι παίρνουν το Αγιο Φως της Ανάστασης και πριν μπουν στο σπίτι, κάνουν ένα σταυρό πάνω στην πόρτα. 

Στην εκκλησία χτυπάνε πολύ ώρα οι καμπάνες και όλοι οι άνθρωποι λένε 'Χριστός Ανέστη'. Μετά καίνε τον Ιούδα, γιατί πρόδωσε τον Χριστό. Μετά την Ανάσταση όλοι τρώνε μαγειρίτσα και τσουγκρίζουν τα κόκκινα αυγά. 

Την Κυριακή του Πάσχα οι Χριστιανοί σουβλίζουν το αρνί, ένα έθιμο που δείχνει τα βασανιστήρια που πέρασε ο Χριστός για τους ανθρώπους. Ολη την ημέρα οι άνθρωποι πίνουν, τρώνε και τραγουδάνε. 

Φανούρης Μπόλκας

Ολες τις μέρες φτιάχνουμε διάφορα πασχαλινά γλυκά (τσουρέκια, κουλουράκια κ.λπ.). Νηστεύουμε για να μεταλάβουμε.

Ολες τις μέρες της Μ. Εβδομάδας πηγαίνουμε στην εκκλησία. Την Μ. Πέμπτη βάφουμε τα αυγά κόκκινα. 

Την Μ. Παρασκευή στολίζουμε τον επιτάφιο και γίνεται περιφορά του επιταφίου γύρω από την εκκλησία και στους δρόμους και όλοι οι πιστοί ακολουθούν. Το Μ. Σάββατο περίπου στις 12 πηγαίνουμε στην εκκλησία, γίνεται η Ανάσταση, παίρνουμε το άγιο φως και το πάμε στο σπίτι μας, καίμε τον Ιούδα και τρώμε μαγειρίτσα.

Την Μ. Κυριακή, την ημέρα του Πάσχα, σουβλίζουμε τα αρνιά. 

Γρηγόρης Στρατινάκης

Από την Κυριακή των Βαΐων αρχίζει μια κατανυκτική εβδομάδα γεμάτη συμβολικές τελετουργίες που κορυφώνονται το βράδυ της Ανάστασης. Τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές βάφουν τα κόκκινα αυγά και μετά τη βραδινή λειτουργία ξενυχτούν στην εκκλησία της Ενορίας στολίζοντας τον επιτάφιο κυρίως με πορτοκαλανθούς. Η ακολουθία του Επιταφίου ξεκινά γύρω στις 9μ.μ. της Μεγάλης Παρασκευής. 

Η περιφορά του επιταφίου γίνεται με κατάνυξη και ψαλμούς σε όλο το χωριό με τη συνοδεία των πιστών.

Το βράδυ της Ανάστασης γίνεται στο προαύλιο της εκκλησίας το κάψιμο του Ιούδα, πρόκειται για ένα ανθρώπινο ομοίωμα από ξύλα και ρούχα. 

Ελένη Φυτουράκη 

Στον τόπο μου υπάρχουν αρκετά έθιμα του Πάσχα. Αυτό που μου αρέσει είναι πιο πρωτότυπο και πιο παλιό από τ’ άλλα.

Το έθιμο γινόταν ως εξής: Οταν πλησιάζαν οι μέρες της Ανάστασης οι άνθρωποι άρχιζαν να το προετοιμάζουν.

Πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και ζητούσαν από το νοικοκύρη να τους δώσει ό,τι παλιά ρούχα είχε, φυσικά μόνο αν ήθελε.

Μόλις τέλειωναν και είχαν μαζέψει αρκετά, εκείνοι που είχαν αυτοκίνητα έψαχναν να βρουν διάφορα λεπτά ξύλα. Οταν είχαν μαζέψει αρκετά ξύλα τα πήγαιναν στην πλατεία του χωριού και άρχιζαν να κατασκευάζουν τον 'Ιούδα'. 

Πρώτα τοποθετούσαν δύο ξύλα σταυρωτά, ώστε να δημιουργηθούν τα μέρη του σώματος. Τέλος τον έντυναν με όσα ρούχα, είχαν μαζέψει. Ολα αυτά τα ξεκινούσαν από νωρίς το πρωί και τέλειωναν το απόγευμα, για να είναι έτοιμος το βράδυ όπου θα καιγόταν. 

Αυτό το έθιμο γινόταν από παλιά έως και σήμερα. Είναι κάτι ωραίο να κρατιούνται τα έθιμα από γενιά σε γενιά!

Λευτέρης Βουλγαράκης

Χανιώτικα νέα (08.04.2012)