"ΚΡΙΤΕΣ ΘΑ ΜΑΣ ΔΙΚΑΣΟΥΝ ΟΙ ΑΓΕΝΝΗΤΟΙ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ"
 |
| ΦΩΤΟ: Μιχάλης Ανδριανάκης |
«Κάτω στον μαύρον ποταμό καμάρα θεμελιώνουν,/ καμάρα θε να χτίσουνε μην πνίγουντ’ οι διαβάτες./ Κι έναν πουλάκι κελαηδεί, φωνιάζει, δε σωπαίνει:/ “Επά καμάρα μη σταθεί, καμάρα μη στεριώσει,/ όξωνα χτίσουν άθρωπο στον πόδα τση καμάρας./ Μήτε στραβό μήτε κουτσό μήτε και δρομολάτη,/ παρά του πρωτομάστορα την όμορφη γυναίκα”». Οι πρώτοι στίχοι (βλ. και Σταμάτη Α. Αποστολάκη “Ριζίτικα: τα δημοτικά τραγούδια της Κρήτης”, Χανιά 2010) ενός απ’ τα τέσσερα τραγούδια που έχω υπόψη μου για την Ελληνική (Ελληνικιά) Καμάρα, που βρίσκεται ανατολικά των Βρυσών Αποκορώνου, στον ανισόπεδο κόμβο της Εθνικής οδού με την παρακαμπτήριο. Μια γέφυρα των ελληνορωμαϊκών χρόνων, που χρησιμοποιούνταν μέχρι πρόσφατα, ενώνοντας τα Χανιά με το Ρέθυμνο αλλά και με τα Σφακιά. Δεκάδες οι θρύλοι που αναφέρονται σ’ αυτήν και στην ευρύτερη περιοχή όπως του “χρυσού κλειδιού” που είχε τοποθετήσει ο “Ελληνας Μάρκος”, της “Λιθωμένης αρκούδας”, της “χρυσής γουρούνας με τα δώδεκα χρυσά γουρουνάκια” κ.λ.π, που αναφέρονται σ’ ένα κείμενο του δασκάλου Σταύρου Ζώη.
Ενα μοναδικής ιστορικής και πολιτιστικής σημασίας γεφύρι, όχι μόνο για τον Αποκόρωνα και για τα Χανιά, αλλά για όλη την Κρήτη, η Ελληνι(στι)κή Καμάρα. Ενα γεφύρι “σύμβολο” και “σήμα” ταυτόχρονα της πάλαι ποτέ επαρχίας των Αποκορώνων, που χτυπήθηκε, ευτυχώς όχι “θανάσιμα” από την καταστροφική, και για τον Αποκόρωνα φονική, επέλαση της πρόσφατης κακοκαιρίας της λεγόμενης “Ωκεανίδας”, καθώς αποκολλήθηκε ένα μέρος του μεταγενέστερου στηθαίου. Και από τον δήμαρχο Αποκορώνου Χαράλαμπο Κουκιανάκη, τις προάλλες, η επισήμανση (βλ. “Χ.Ν.”, 28.2.19) που έκανε έκκληση στην Εφορεία Αρχαιοτήτων «να μεριμνήσει για τη συντήρηση αυτού του μνημείου του Δήμου μας και να προχωρήσει στις απαραίτητες εργασίες που απαιτούνται». «Σε κάθε περίπτωση η Υπηρεσία έχει εκπονήσει ολοκληρωμένη μελέτη για τη συντήρηση της γέφυρας» δήλωσε, ωστόσο (βλ. “Χ.Ν.” 1 Μαρτίου 2019) η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων Ελένη Παπαδοπούλου, για να ακολουθήσει η επίσκεψη της Χανιώτισσας γ.γ. του Υπουργείου Πολιτισμού Μαρίας Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη στη Γέφυρα και οι διαβεβαιώσεις της ότι όλα θα πάνε κατ’ ευχήν. Να ελπίσουμε και ότι κάποια στιγμή θα αξιοποιηθεί το Μνημείο αυτό, που είναι σ’ ένα μαγευτικό τοπίο, όπως του αξίζει;
Ανοίγω παρένθεση. «Νύχτα σπαρμένη θάματα, νύχτα σπαρμένη μάγια», για να χρησιμοποιήσω έναν στίχο του Διονυσίου Σολωμού, ήταν η βραδιά της 18ης Αυγούστου του 2000, στις Βρύσες Αποκορώνου. Στον ειδικά διαμορφωμένο, επί του Βρυσιανού Ποταμού, χώρο, στην καρδιά του χωριού, όπου, ύστερα από την ξενάγηση που έγινε στην Καμάρα από τον Μιχάλη Ανδριανάκη, δόθηκε από τον Λεωνίδα Μανωλικάκη και τους συνεργάτες του μια εκπληκτική μουσικο-χορο-θεατρική παράσταση με θέμα τον μύθο του Πρωτομάστορα και της γυναίκας του, ενώπιον ενός υπερβολικά μεγάλου πλήθους. Μετά τους χαιρετισμούς των διοργανωτών της εκδήλωσης (του δημάρχου Κρυονερίδας Γρηγόρη Μαρκάκη, του αντιπροέδρου του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αγία Σοφία Νίκου Παπαδάκη και της υπεύθυνης της ΕΡΑ – Δικτύου Κρήτης Κατερίνας Χαραλαμπάκη) και μια εισηγητική ομιλία του γράφοντος. Πάνω απ’ όλα, το διαφέντεμα της ζωής των ανθρώπων από τη μοίρα, μα και την αδήριτη ανάγκη προκειμένου να πραγματωθεί ένα μεγάλο έργο, θυμούμαι απ’ τη μαστορικά δοσμένη με ήχο, φως, νερό, κίνηση και λόγο αυτή παράσταση, τα “θάματα” και τα “μάγια” της οποία έμειναν σαν αιωρούμενες δροσοστάλες αισιοδοξίας για το μέλλον του τόπου μας. Μεγαλεπήβολοι οι στόχοι για τα επόμενα χρόνια. Και για την Ελληνική Καμάρα, που ωστόσο, για να πω “κομψά”, δεν προσέχθηκε, όπως δεν προσέχθηκαν και πολλά άλλα (γενικά μιλάω) που έπρεπε να προσεχθούν. Κλείνω την παρένθεση.
«Τι ‘χες Γιάννη; Τι ‘χα πάντα». Θα εξακολουθήσει να ισχύει στον αιώνα (και δεν μιλώ μόνο για το πρόβλημα “Ελληνική Καμάρα) η ελληνική αυτή παροιμία; Πολλά τα λαμπρά πεδία της μη αποδείξεώς της!.. Και στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, όπως και σ’ όλες τις άλλες, άλλωστε, για να χρησιμοποιήσω έναν στίχο του Κωστή Παλαμά, «Κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι οι νεκροί!». Ολους μας…
Χανιώτικα νέα (5.3. 2019)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου