ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

α 'ζάλα' του Λαογραφικού Ομίλου
Γράφοντας παλιότερα στη στήλη για την τρίμηνη περιοδική έκδοση του Λαογραφικού Ομίλου Χανίων 'Τα ζάλα', δεν ήμουν, κατά βάθος, αισιόδοξος για την πορεία της, το ομολογώ. Τι κι αν είχα εντυπωσιαστεί τόσο από το περιεχόμενο, όσο και από την... όλη εμφάνιση. Τι κι αν ο Λαογραφικός Ομιλος, ψυχή του οποίου είναι ένας απ’ τους πιο άξιους περβολάρηδες της κρητικής παράδοσης, ο Γιάννης ο Αγιασμενάκης, συνέχιζε τα... ζάλα του και μάλιστα μεγαλώνοντάς τα! Πολλά είναι τα περιοδικά που ξεκινούν με ενθουσιασμό, βγάζουν κάποια τεύχη και κάποια στιγμή σταματούν... Να, όμως, που το 'μοιραίο', στην περίπτωσή μας, δεν συνέβη και 'Τα ζάλα', έφτασαν αισίως στο δέκατο τεύχος τους. Αυτό, όμως, είναι το λιγότερο, αφού 'Τα ζάλα', δεν συνεχίζουν... σερνάμενα, απλώς για να συνεχίζουν, αλλά βελτιούμενα. Η διαπίστωσή μου, περιδιαβάζοντας τις 40 μεγάλου σχήματος, ιδιαίτερα επιμελημένες σελίδες, του προαναφερθέντος τελευταίου, χριστουγεννιάτικου τεύχους. Χρόνια πολλά κι ευτυχισμένο το 2012 κι απ’ τον Λαογραφικό Ομιλο Χανίων, λοιπόν. Χρόνια Πολλά απ’ τον Γιάννη Αγιασμενάκη, μέσα από μια αγαπητική γνωστική συνέντευξη που πήρε απ’ τον Μανώλη Κακλή. Χρόνια πολλά από τον και αρχισυντάκτη της έκδοσης, Γιάννη Στεφανογιάννη, μέσα από μια τεκμηριωμένη μελέτη με τίτλο 'Παθολογικά προβλήματα στα χέρια των μουσικών'. Χρόνια Πολλά από την Πηνελόπη Ντουντουλάκη, τον Σταμάτη Αποστολάκη, την Ασπασία Κοκολογιάννη, τον Λευτέρη Τσοντάκη, τον Παναγιώτη Μαυρομάτη, τον Κανάκη Γερωνυμάκη, τον Αντώνη Χαρχαλάκη, όπως και τη Μαρία Αγιασμενάκη και τη Στέλλα Αγιασμενάκη, εκλεκτά κείμενα των οποίων, επίσης, όμορφα εικονογραφημένα, έχουν βρει, το καθένα τη θέση του. Χρόνια πολλά και απ’ τη Βαγγελιώ Καμαριωτάκη - Αγιασμενάκη, τη γυναίκα του Γιάννη, που μου έστειλε το περιοδικό και που βοηθά στον συντονισμό των ζάλων του Λαογραφικού, πίσω απ’... τις κουρτίνες της δημοσιότητας. Και βέβαια απ’ όλους κι όλες, τους μερακλήδες και τις μερακλίνες (κι είναι τόσοι πολλοί και τόσες πολλές) που λειτουργούν στον περίκαλλο ναό του Λαογραφικού Ομίλου τη λαϊκή μας παράδοση, διδάσκοντας κρητικό ήθος. Να ’στε πάντα καλά, να συνεχίζετε τα ζάλα των προσπαθειών σας, Γιάννη!

Ενα παιχνίδι είν’ η ζωή...
Ενα παιχνίδ’ είν’ η ζωή, δεν ξέρεις τι θα δώσει/ το τελευταίο το χαρτί μπορεί και να σε σώσει. Μια απ’ τις πολλές και καλές μαντινάδες που τραγουδεί με τον δικό του χαρακτηριστικό τρόπο ο βιολάτορας Μανώλης Φαντάκης στο καινούργιο του CD με τίτλο 'Ελα ν’ αλλάξουμε καρδιές', που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα απ’ τον Λαογραφικό Ομιλο Χανίων και από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πλεμενιανών 'Ο Πλέμενος'. Ενα παιχνίδ’ είν’ η ζωή, να συμφωνήσω, κι ένας απ’ τους τραγουδιστές αυτού του παιχνιδιού και ο μαθητής μου στην Στ’ τάξη του 17ου Δημ. Σχ. Χανίων, ο Μανώλης Φαντάκης.
Γεννημένος με τον έρωτα της κρητικής μουσικής μέσα του που του κληροδότησαν οι Φαντήδες, ο συνονόματός του και ο Ζερβός, ο Μανώλης. Μαθηματικά κάναμε στις μαντινάδες το γύριζε, θυμούμαι. Ενα παιχνίδι είν’ η ζωή. Θυμούμαι πόσο μ’ είχε εντυπωσιάσει πριν από μερικά χρόνια ένα άλλο του CD, 'Το κοκοράκι', το οποίο επίσης μου χάρισε με μια θερμή αφιέρωση. Και πόσο καμάρωνα για την εξέλιξή του κάθε φορά που τον άκουγα να παίζει, μαζί με τον λαγουτιέρη του κι επίσης σπουδαίο καλλιτέχνη της κρητικής μουσικής, Αρτέμη Πεντάρη, σε διάφορες εκδηλώσεις, στις περισσότερες αφιλοκερδώς. Ενα παιχνίδι ειν’ η ζωή...
Γράφω τούτη την εύφημη μνεία ακούγοντας για τρίτη φορά το καινούργιο σιντί του Μανώλη, που περιλαμβάνει 16 κομμάτια, τα εννιά απ’ τα οποία είναι συρτά. Δικοί του οι στίχοι, ερωτικοί οι περισσότεροι και δική του η μουσική, αποπνέει κισαμίτικη αύρα στα περισσότερα. Δεν είμαι βέβαια μουσικολόγος, ωστόσο, χάνομαι ακούοντας... Εχει μια απαλάδα, άλλο πράγμα, η φωνή του και μια σαγηνευτική αρχοντιά, έτσι όπως πλαισιώνεται απ’ τα άλλα όργανα, το βιολί του. Ενα παιχνίδι είν’ η ζωή... Ο Μανώλης παίζει βιολί και τα Κοτσιανά χορεύουν, μεταξύ των άλλων, τον παλιό και τον νέο κοτσιανό συρτό.
Οι αιωνόβιες ελιές πάνω τους θυμούνται τη συμπεριφορά που έχουν σε διάφορες περιπτώσεις τα φύλλα τους, έτσι όπως τα παίζει στα δάχτυλά του ο αέρας. Ενα παιχνίδ’ ειν’ η ζωή... Αργησα λίγο να γράψω για το καινούργιο σου σιντί, Μανώλη, όμως κάλλιο αργά παρά ποτέ.
'Το τελευταίο το χαρτί μπορεί και να σε σώσει', τραγουδάς...

Τα ξύλα να συμπαίνετε…
Πολλά, απ' αυτά που φυλάω, άξια κατά τη γνώμη μου εύφημης μνείας, μου έχουν ξωμείνει, λόγω του ό,τι δύο Δευτέρες (26 Δεκεμβρίου και 2 Ιανουαρίου) δεν κυκλοφορήθηκε η εφημερίδα. Μεταξύ αυτών και η ρίμα που μου έστειλε (βλ. σχετική αναφορά 'στα πεταχτά' 23-12-2011) για να συνοδεύσει τις ευχές του, ο και καλός μου φίλος, γνωστός ποιητάρης, Κωστής Λαγουδιανάκης, με τίτλο 'Αλλής λοής Χριστόγενα'. Και γιατί το είχα υποσχεθεί δημοσιεύω σήμερα ένα απόσπασμά της. Κυρίως, όμως, γιατί έχει τον δικό του τρόπο ο Λαγουδιανάκης να μας προβληματίζει, χρησιμοποιώντας με χιούμορ ξεχασμένες λέξεις της κρητικής διαλέκτου: Το 'δεύτερο μνημόνιο' είναι παρθένο λάδι/ και το φαΐ ετσά λοής δε θα 'χει ένα ψεγάδι./ Βάλετε και μπαχαρικά 'κουρέματα' καμπόσα/ ετσά φαΐ θα γεύγεται και θα παινά η γλώσσα./ Τα ξύλα να συμπαίνετε, να 'χει πυρά μεγάλη/ την 'εφεδρεία' αντί κριας βάλετε στο τσικάλι./ Βάλετε και 'απόλυση', βάλετε κι 'ανεργία'/ για να μην 'βλάπτει σοβαρά' του χρέους την υγεία./ Του 'χρέους η διαχείριση' θα είναι 'πρώτο πιάτο'/ με 'των ταμείων το έλλειμμα' θα 'χομε και σφουγγάτο./ Σάικα φαίνεται η δουλειά πως είναι 'μια πατάτα'/ και θα 'χει και περίσσεμα, τρουλί - τρουλί τα πιάτα./ Κι αν έρθει βαρυστομαχιά, υπάρχει και η σόδα/ τον εδικό του καθαείς ν' αντιπατεί στον πόδα.

Χανιώτικα νέα ( 16.01.2012)